სამეგრელო – ტოპონიმიკური ატლასი (აბაშის, მარტვილის, სენაკის და ჩხოროწყუს მუნიციპალიტეტები)

ატლასი აერთიანებს სამეგრელოს ერთი ნაწილის – აბაშის, მარტვილის, სენაკისა და ჩხოროწყუს მუნიციპალიტეტების ტოპონიმიკურ რუკებს, რომლებიც მოამზადა ისტორიკოსმა და ეთნოგრაფმა, მარტვილის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმის დამაარსებელმა გივი ელიავამ. ეს უნიკალური მასალა დღეისათვის ამავე მუზეუმშია დაცული.

ავტორის დიდი სურვილი იყო არა მარტო სამეგრელოს, არამედ საქართველოს ყველა კუთხის სრული ტოპონიმიკური ატლასების გამოცემა, მაგრამ, სამწუხაროდ, ეს მას არ დასცალდა.

 

წიგნი ტოპონიმიკური მასალის ამგვარი სახით გამოცემის ერთ-ერთი პირველი შემთხვევაა ქართულ სინამდვილეში. ადგილთა სახელწოდებების პუბლიკაცია, სათანადო რუკების თანხლებით, ორიგინალური და ამავდროულად, მომხმარებელთათვის დიდად პრაქტიკული საშუალებაა. გამოცემაში წარმოდგენილია როგორც ტოპონიმიკური რუკები, ისე ტოპონიმთა ჩამონათვალი და შესაბამისი დოკუმენტური ინფორმაცია. გამოცემა დიდ სამსახურს გაუწევს საქართველოს ისტორიით, გეოგრაფიით, ეთნოლოგიითა და ქართული ენათმეცნიერებით დაინტერესებულ საზოგადოებას. ატლასზე დართული ტოპონიმები ავტორის სიცოცხლეში ცალკე ნაშრომებად გამოიცა: „აბაშისა და გეგეჭკორის რაიონების ტოპონიმიკა“ (1977), „ჩხოროწყუს რაიონის ტოპონიმთა ნუსხა“ (1983), „სენაკის რაიონის ტოპონიმია“ (1989).

 

2018 წელს მარტვილის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმმა თავისი დამაარსებლის 100 წლის საიუბილეოდ გამოსცა მარტვილის მუნიციპალიტეტის ტოპონიმიკური რუკები, თანდართული ნუსხებითა და მათი განმარტებებით.

 

აბაშის, სენაკისა და ჩხოროწყუს ტოპონიმიკური რუკები ქვეყნდება პირველად. ავტორის წინა პუბლიკაციებისგან განსხვავებით, წინამდებარე ატლასში როგორც სოფლები, ისე სოფლის ფარგლებში არსებული ტოპონიმია, ანბანურ რიგზეა დალაგებული.